Η Λογοθεραπεία είναι η επιστήμη που έχει ως αντικείμενο την πρόληψη, την αξιολόγηση και τη θεραπεία των διαταραχών ή των δυσκολιών που συνδέονται με την ανθρώπινη επικοινωνία.
Ως ανθρώπινη επικοινωνία ορίζονται όλες οι λειτουργίες που έχουν σχέση με την κατανόηση και την έκφραση του προφορικού και γραπτού λόγου, καθώς επίσης και με όλες τις κατάλληλες μορφές μη λεκτικής επικοινωνίας.
Στο Κέντρο Ψυχικής και Παιδαγωγικής Υποστήριξης αναλαμβάνονται:
Ι. Γλωσσικές διαταραχές (αναπτυξιακές και άλλες)
- Επιβραδύνσεις στη γλωσσική εξέλιξη
- Επικοινωνιακές δυσλειτουργίες και διαταραχές
- Διαταραχές ως προς τη δομή (φωνολογικό, συντακτικό, μορφολογικό επίπεδο)
- Διαταραχές ως προς το περιεχόμενο (σημασιολογικό επίπεδο)
- Διαταραχές ως προς τη χρήση (πραγματολογικό επίπεδο)
- Διαταραχές του γραπτού λόγου – σε συνεργασία με άλλες ειδικότητες
- Διαταραχές της λογικής και μαθηματικής κρίσης – σε συνεργασία με άλλες ειδικότητες
- Διάχυτη Αναπτυξιακή Διαταραχή (διαταραχές αυτιστικού φάσματος) ή αυτισμός
- Αφασίες, δυσφασίες
- Νευρογενείς διαταραχές του λόγου και της ομιλίας (δυσαρθρίες και άλλα)
- Ρινολαλίες
ΙΙ. Γλωσσικές δυσκολίες με κεντρική αιτιολογία τις αισθητηριακές βλάβες
1. Διαταραχές ακοής
- πρώιμη λογοπεδική παρέμβαση στη βρεφική και νηπιακή ηλικία
- λογοπεδική παρέμβαση στην παιδική και εφηβική ηλικία
- λογοθεραπεία ή συντήρηση του λόγου στις επίκτητες βαρηκοίες
- παρέμβαση μετά από κοχλιακή εμφύτευση
2. Διαταραχές όρασης
3. Φυσικές και κινητικές αναπηρίες του κεντρικού νευρικού συστήματος (αθέτωση και άλλα) – σε συνεργασία με άλλες ειδικότητες
4. Νοητική υστέρηση
5. Σύνδρομα (Down, Rett, και άλλα)
6. Δυσλειτουργία της ευσταχιανής σάλπιγγας
7. Δυσφαγία και διαταραχές κατάποσης
Πώς γίνεται η Λογοθεραπευτική Αξιολόγηση
Η αξιολόγηση απαιτεί μια πλήρη εκτίμηση όλων των λειτουργιών και παραμέτρων των ικανοτήτων επικοινωνίας και των μεταβολών που παρατηρούνται στους ασθενείς. Πρόκειται για μια συνεχή διεργασία που συχνά απαιτεί την συνεργασία ειδικών από άλλους επιστημονικούς κλάδους. Ο Λογοπεδικός φθάνει στη διάγνωση με τη βοήθεια αντικειμενικών διαδικασιών (test) και κλινικής παρακολούθησης, και διατυπώνει τη θέση του για τη φύση και διάρκεια της παρέμβασης.
Η παρέμβαση στα πλαίσια των διαταραχών της επικοινωνίας μπορεί να έχει τη μορφή μιας άμεσης ή έμμεσης θεραπείας. Συνίσταται σε πράξεις θεραπείας, αποκατάστασης και ένταξης στην κοινωνική ζωή, καθώς επίσης αποκατάστασης και έγκαιρης παρέμβασης. Προϋποθέτει επίσης συχνά τη συμμετοχή σε θεραπευτικά προγράμματα, όπου δεν πραγματοποιείται μόνον λογοθεραπεία.
Στα παιδιά έχει περισσότερο χαρακτήρα παιχνιδιού και γίνεται κατά τρόπο βιωματικό, με χρήση όλων των αισθήσεων και με φυσικές τεχνικές ενίσχυσης της Γλωσσικής Ανάπτυξης, δηλαδή μια ολιστική/σφαιρική προσέγγιση που ακολουθά το μοντέλο της φυσικής εξέλιξης το παιδιού. Ωστόσο, πρόκειται για προσέγγιση πολύ προσεκτικά και συστηματικά δομημένη, σύμφωνα με τις προσωπικές ανάγκες του κάθε παιδιού.
Σε περιπτώσεις διαταραχών του αυτιστικού φάσματος ή διαταραχών που δυσχεραίνουν, ή και αποκλείουν, την προφορική επικοινωνία, η θεραπεία πραγματοποιείται με τη χρήση εναλλακτικών μεθόδων επικοινωνίας, όπως το PECS και η Ελληνική Νοηματική Γλώσσα. Εάν θεωρείται μακροπρόθεσμα εφικτή η μετάβαση στην προφορική επικοινωνία, σύμφωνα με την αξιολόγηση του παιδιού, γνώμονας στη χρήση των μεθόδων αυτών είναι το να βοηθήσει ώστε να τεθούν τα απαραίτητα θεμέλια του λόγου και μετέπειτα της ομιλίας. Επιπλέον, στο Κέντρο Ψυχικής και Παιδαγωγικής Υποστήριξης χρησιμοποιείται, με πιστοποίηση επάρκειας, το πρόγραμμα απτικής ενίσχυσης της άρθρωσης “Phoneme Touch&Say”.
Η παρέμβαση πραγματοποιείται με συχνότητα δύο 45λεπτων συνεδριών ανά εβδομάδα και έχει ως στόχο να φθάσει το άτομο, ανάλογα με τις δυνατότητές του, στο μέγιστο επίπεδο λειτουργίας και επικοινωνίας που αντιστοιχεί στο περιβάλλον του – κοινωνικό και/η σχολικό – για να επιτύχει ή να διατηρήσει έναν ανεξάρτητο τρόπο ζωής. Η συνεργασία της οικογένειας και του σχολείου με το λογοθεραπευτή θεωρούνται εξαιρετικά σημαντικές για την καλύτερη δυνατή πορεία του παιδιού.